-Şehrin kuruluşu M.Ö. 2000li yıllara kadar iner.
-Şehir ilk olarak Ksenephon'un Anabasis adlı eserinde Trapezus adıyla anılıyorç
-Fatih Sultan Mehmet 'tarab-ı efzun' yani büyüleyici şehir olarak bahseder Trabzon'dan.
-Trabzon, ipek yolu üzerindeki önemli kesişme noktası üzerinde bulunur.
-Latin İşgalinden hemen sonra 13.yüzyılda Bizans Prensliği Komnenos Prensliği 250 yılı aşkın bir süre hüküm sürer ve Ekim 1461'de Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilir.
-Yavuz Sultan Selim 19 yaşında Trabzon'a vali olur ve 22 yıl valilik yapar. Şiirlerini Farsça yazmıştır. Türkçe Divanı yoktur.
-Kanuni Sultan Süleyman'ın doğup büyüdüğü yerdir. 15 yaşına kadar burada yaşamıştır. 1566 yılında 73 yaşında Zigetvar'da Macaristan'da vefat etti. Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa bir buçuk ay boyunca padişahın ölümünü ordudan gizliyor.
-Samsun'dan sonra Karadeniz Bölgesi'ndeki ikinci büyük kenttir
-2021 senesinde büyükşehir statüsü kazanır.
Ziyaret ettiğim yerler
Trabzon Şehir Müzesi > gez gez bitmiyor. en az 2 saat ayırmak iyidir.
Trabzon Tarih Müzesi > burası da güzel bir müzeydi. Keyifliydi aurası ve içinde çalan müzikler, atmosferi güzeldi.
Ayasofya Camii > kesinlikle görülmesi gereken bir yer. Bazı görüşlere göre burada bir manastır vardı. Kule balıkçı feneri, çan kulesi ve minare gibi farklı işlevlerde kullanılmış. Fetihten sonra camiye çevrilen yapılardan. I. Dünya Savaşı sırasında da depo ve hastane olarak kullanılmış.1964 yılından sonra müze olarak ziyarete açılmış. Görece erken bir dönem sayılabilir. 2013 yılında yeniden camii olarak kullanılmaya başlanmış.
Gülbahar Hatun Cami > Yavuz Sultan Selim tarafından 1514 yılında annesi Gülbahar Hatun adına yaptırılmış. Geriye sadece cami ve türbe kalan külliyesinde imaret, medrese, hamam ve mektep de vardı. Bugünkü Gülbahar Hatun İlkokulu, eski mektebin yerindedir.
Ortahisar Fatih Cami > Altınbaşlı Meryem Kilisesi olarak adlandırılmıştır. Yunancası Chrysokephalos. Fetih sonrası devşirme camilerinden
Gülbahar Hatun Türbesi > Sekizgen planlı olmasına dikkat. Bunun illaki sembolik bir önemi vardır. Türbe kapısının yanındaki metinde Vakfıkebir semtine adını veren olay anlatılır. Güzeldir, bilinmelidir.
Santa Maria Kilisesi > Zor bulduk. Çok arada derede bir yerde. Bakıcıları Katolik Hıristiyanlığı sonradan seçen İranlılar. Bir genç ikonaları yapmayı öğrenmiş. Samsun'da bir kilise de sanırım bunun bir dersi oluyormuş. Sırf ikona yapmayı öğrenmek için oraya gitmiş vs. Her gün ve haftasonları farklı ayinler oluyor. Ayin saatlerinde ziyaret edilebilir. Saat 16'dan önce ziyaret edilmeli çünkü kapatıyorlar. Sultan Abdülmecit'in fermanıyla Trabzonu ziyaret eden yabancılara yönelik olarak 1869-1874 tarihleri arasında yaptırılmıştır. St Andrea, St Pietro ve St Eugenius betimleri ilgi çekmektedir.
St. Anna Kilisesi > Küçük Ayvasıl Kilisesi olarak da biliniyor. Biz tesadüfen caddeden geçerken gördük şaştık. Bizans dönemi olduğunu tahmin etmiştim. Şehrin en eski kilisesi olarak biliniyor. Giriş kapısının üstündeki Bizans kabartmasında 884-885 tarihinde I. Basil zamanına ait onarım kitabesi bulunmaktaymış. Komnenos döneminden evvelki bir bizans dönemi olmalı. İncelenmeli. Üç nefli üç apsisli bir bazilikadır.
Bedesten > erken saatlerde gitmek gerekir biz geç gittiğimiz için pek çok dükkan kapalıydı. Sadece en alt katta dükkanlar açıktı. Bayram olunca da erken kapatıyorlar. Bayramda toplumu müslüman olmayan yerleri gezmek daha mantıklı. Şehrin en eski ticaret yapısı olarak bilinir.
Paşa Hamamı > Bize yardımcı olan Talip sayesinde içerilerine kadar girdik hamamın. Ama çok basık bir hamam özünde ve çok demode ve tavalı çok alçak o yüzden tercih etmezdim. 1521-1533 yılları arasında yapıldığı düşünülüyor. Çarşı Camisine yakın.
Zağnos Köprüsü > 15yy'da Zağnos paşanın katkılarıyla onarıldığı için heralde bu adı almış. Köprüde dört yapı evresi var.
Ortahisar Evleri > Biraz şehrin merkezinden uzakta. Akçaabat'ta inmek gerekiyor. Bence burası çok da görmeye değer değil.
Bir dahaki sefere kalanlar
-Trabzon Müzesi (Kostaki Konağı) > Şuan restorasyonda ve söylenene göre daha çok uzun sürecekmiş açılması.
1900'lü yılların başında Banker Kostaki Teophylaktos tarafından ev olarak yaptırılmış. 1917 yılında Teophylaktos iflas edince konak Nemlioğlu ailesi tarafından satın alınmış. Atatürk, Trabzon'u ilk ziyaretinde 15-17 Eylül 1924'te bu konakta misafir edilmiştir. Konak 2001 yılında müze olarak ziyarete açılmıştır. Taze müze yani.
-Atatürk Köşkü > 19yy başlarında Konstantin Kabayanidis tarafından yazlık olarak yaptırılmış. Atatürk Trabzon'a ikinci gelişinde, Kasım 1930'da bu köşkte misafir edilmiş. Üçüncü gelişinde de Haziran 1937'de bu binada iken bütün mal varlığını türk halkına hediye etmiş. Bilinmeyen bir sebepten bu listede bu köşk yoktur. Köşk kızkardeşi Makbule Boysan'a kalır ve 1942 yılında ondan satın alınarak müzeye çevrilir.
-Kanuni Evi > Gittiğimde kapalıydı gezemedim. Bina 19. yüzyıl eseri.
-Trabzon Kalesi > Bilinçli bir gezim olmadı. Ama uzaktan gördüm. Yukarı hisar, orta hisar ve aşağı hisar olarak farklı bölümlere ayrılır.
Fetihten 9 sonra 1470 yılında yapılan Şirin Hatun Camii Komnenos sarayının bulunduğu Yukarı Hisar inşa edilmiş.
Çarşı Cami > Trabzon'un en büyük camilerinden biri. 1839 yılında yapılmış.
Yeni Cuma Cami > 14yy'dan kalma olduğu tahmin edilir. Fetih sonrası devşirme camilerden.
İç kale Camii > Trabzon'a yapılan ilk islami eserlerden. 1470'te yapılmış.
Zağnos Burcu > II. Aleksios döneminde inşa edilmiş. Bir süre zindan olarak kullanılmış. İsmail Hakkı Berkmen Tarih Kütüphanesi olarak halka hizmet veriyormuş. Bu kütüphane muhtemelen kapalıydı biz gittiğimizde ama bir dahaki sefere özellikle kontrol etmek lazım.
Kızlar Manastırı > Yunanca ismiyle Panagia Theoskephastos. Biz gittik kapısı kapalıydı. Belki yine kapalı olursa diye alt kısımda yer alan semaverle çay içilen tepeye gitmeli ki belki aşağıya bakınca görülebilir. 14-15. yüzyıla tarihlendiriliyor. Manastırın en yüksek bölümünde Konstantinos'un anıt mezarı bulunmaktadır.
Cephanelik > 1887 yılında yaptırılmış. 1916-17 Rus işgali esnasında mühimmat deposu olarak kullanılmış. Restoran olarak işletiliyor günümüzde.
Kaymaklı Manastırı > 15-16 yy'da Hz İsa'ya ithafen yapılmış. Trabzon'da Ermeni cemaatine ait tek manastırdır. İçindeki freskler duruyor sanırım o yüzden ziyaret edilmeli.
Taşhan > 16yy hanı
Vakıf Han > Gök Han, Attar Han olarak da biliniyor. 18yy hanı.
Alaca Han > Alaca Hamamı ile birlikte 18yy'a tarihlenir.
Sekiz Direkli Hamam > 18yy hamamı
Meydan Hamamı > 19yy hamamı. Giriş 40 lira dedilerdi.
Yarımbıyıkoğlu Evi
Kundupoğlu Evi
Nemlizade Konağı
Sümela Manastırı > Kuruluşu MS 4.yy. Komnenoslar döneminde onarımı yapılmış. Manastır, mağara, çeşme, talebe odaları, servis bölümleri ve konuk odasından oluşuyor. Trabzon'daki dinsel yapıtlar arasında en çok ziyaret edilen mekandır.
Uzungöl > bayram olmayan bir zamanda gitmek daha mantıklı.
Yaylalara çıkılabilir
Festivallere katılınabilir
Boztepe'de semaverle çay içmek
Ganita kıyısında gün batımı
Yöresel Mutfak için > Burhan Usta Restoranı, Kalender Kafe Restoran
El Sanatları > Kazaz sanatı, telkari tekniği, bakırcılık, şimşir kaşık, her yerde saç bandı şeklinde takılmış keşan fularlar
Kemeraltı'nda telkari usulü gümüş ürünler satın alınabilirmiş. Altıncılar, gümüşçüler ve bakırcılar çarşısı gezilebilir
Trabzon ile Rusya'nın Soçi kenti arasında hızlı feribot bapur seferleri yapılıyormuş?
Trabzon'daki en yüksek yayla > Sultanmurat yaylası
en alçak yayla > Araklı yaylası
Trabzon'un yaylaları > şolma, erikbeli, karadağ, pazarcık, yeşilyurt yılantaş, araklı, uzungöl, hıdırnebi, kuruçam, sazalan, sisdağı, haçkaobası, lişer, sultanmurat
Couchsurfing - Trabzon
This group's invitation link: https://bit.ly/cstrabzon2021